Bệnh màng trong ở trẻ sơ sinh
Bệnh màng trong (hay còn gọi là hội
chứng suy hô hấp ở trẻ sơ sinh) thường gặp ở trẻ sơ sinh non tháng, gây suy hô
hấp do phổi chưa trưởng thành, thiếu hoạt chất tạo tính bề mặt (surfactant) đưa
đến giảm diện tích bề mặt phế nang dành cho việc trao đổi khí. Đây là một trong
những nguyên nhân quan trọng gây tử vong hàng đầu ở trẻ sinh non.
Màng trong là gì?
Ở phổi người bình thường, bên trong phế nang
có chứa một chất Surfactant – là chất giảm hoạt bề mặt có tác dụng duy trì tính
ổn định của phế nang, giúp cho các phế nang không bị xẹp. Chất giảm hoạt bề mặt
ở phổi của bào thai xuất hiện tương đối vào tuần thứ 20. Nó phủ vách trong của
phế nang và có trong nước ối vào tuần thứ 28-36.
Ở trẻ đẻ non khi phổi chưa thực sự trưởng
thành chất giảm hoạt bề mặt sẽ chưa hoàn thiện. Khi thiếu chất này, phế nang sẽ
bị xẹp, dẫn đến hiện tượng huyết tương tràn vào phế nang, chất fibrin của huyết
tương lắng đọng phía trong của các phế nang và các tiểu phế quản, tạo thành một
lớp màng. Màng này cản trở sự lưu thông khí và sự trao đổi ôxy, lúc này CO2 từ
phế nang qua các mao mạch dẫn đến suy hô hấp và gây tử vong nhanh.
Biểu hiện khi mắc bệnh
Thông thường, sau khi sinh khoảng vài phút
hoặc vài giờ sau khi sinh trẻ xuất hiện hội chứng suy hô hấp nặng mà không tìm
thấy các nguyên nhân như nhiễm khuẩn, ngạt nước ối, hít phải phân su… với biểu
hiện là khó thở nhanh nông, nhịp thở trên 60 lần/phút. Các khoang liên sườn,
hõm trên ức, co kéo, cánh mũi phập phồng, toàn thân tím tái. Cho thở ôxy không
đỡ… Nếu nhẹ và điều trị đúng thì sau khoảng 72 giờ các triệu chứng giảm dần và
trẻ có thể được cứu sống. Nếu nặng, các dấu hiệu tím tái, khó thở tăng lên, huyết
áp hạ, thân nhiệt hạ, trẻ sẽ tử vong sau vài giờ. Tuy nhiên đối với trẻ được
cứu sống, sau khi khỏi bệnh có thể để lại các di chứng như thiếu ôxy não, xuất
huyết não, hạ đường huyết…
Bệnh có thể phòng được
không?
Để phòng tránh trẻ sơ sinh có thể mắc bệnh
màng trong, điều đầu tiên và quan trọng là thai phụ phải đảm bảo sức khỏe, có
chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt, lao động phù hợp, khám theo dõi thai đều đặn để
hạn chế tối đa tình trạng đẻ non, đẻ con nhẹ cân. Ngoài ra ở các thai phụ có
nguy cơ như phải mổ lấy thai, thời gian chuyển dạ quá lâu, bị băng huyết, sinh
đôi, bị bệnh đái tháo đường, sử dụng chất corticoid kéo dài trong thời gian
mang thai, tiền sử gia đình có trẻ bị bệnh màng trong,… cần được các bác sĩ
chuyên khoa khám quản lý theo dõi chặt chẽ để phòng bệnh.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét